زدواج اجباری و زودهنگام کودکان
آرش صفائی
یکی ازخاستگاههای مهم بروز مسائل اجتماعی مختلفی که امروزه گریبان مردان و بخصوص زنان امروز ایران را گرفته است، ریشه در دوران کودکی دارد. کودکی به عنوان پدیده اجتماعی چنان در اندیشه و فرهنگ دینی و سنتی ایرانیان در حاشیه توجهها و برنامهریزیها قرار دارد که ناخواسته تمامی مسائل اجتماعی را به صورت بین نسلی و حلقه به حلقه به آینده منتقل میسازد.
چندی پیش در رسانهها منتشر شد: «در سال ۸۹ تعداد ازدواج های کودکان زیر ۱۰ سال ۷۱۶ مورد بوده که نسبت به سه سال قبل آن حدود دو برابر، آمار این ازدواجها در کشور افزایش یافته است.» آخرین سرشماری صورت گرفته در سال ۸۹ نشان میدهد که "۳۴۲ هزار کودک زیر ۱۸ سال" در ایران ازدواج کردهاند که در این میان "۴۲ هزار" کودک در زمان ازدواج "۱۰ تا ۱۴ سال" داشتند. در همین زمینه ثبت احوال استان تهران گزارش کرد که در سال ۹۰ شمسی در استان تهران "۷۵ دختر یا پسر کمتر از ۱۰ سال"، "سه هزار و ۹۲۹ دختر و پسر ۱۰ تا ۱۴ سال" و "یک هزار و ۹۲۷ دختر و پسر ۱۵ تا ۱۹ سال" ازدواج کردهاند.
از این میان "۵۵ درصد" ازدواج کودکان در نقاط شهری و "۴۵ درصد" دیگر در نقاط روستایی ایران صورت گرفته است. آمار سال ۸۹ نشان میدهد که ۳۷ هزار کودک ۱۰ تا ۱۸ سال مطلقه و بیوه در کشور وجود دارد. بر اساس آمار سالهای ۸۶ تا ۸۹، سالانه "۸۰۰ دختر ۱۰ تا ۱۴ سال و ۱۵ هزار دختر ۱۵ تا ۱۹ سال" در ایران طلاق گرفتهاند.»(رادیو زمانه)
ازدواج کودکان زیر 18 سال براساس مفاد پیماننامه حقوق بشر ازآنجاییکه برپایه انتخاب آزادانه و رضایت همسر نیست، ممنوع می باشد. براساس کنوانسون منع هرگونه تبعیض علیه زنان نیز مقوله ازدواج کودکان دختر به شدت منع شده است. ماده شانزدهم این کنوانسون حاکی است: دولتهای عضو، اقدامات لازم و مقتضی را در جهت حذف تبعیض علیه زنان در تمام مواردی كه مربوط به ازدواج و روابط خانوادگی است نظیر داشتن حق یكسان برای (انعقاد) ازدواج، داشتن حق آزادانه و یكسان برای انتخاب همسر و (انعقاد) ازدواج بر پایه رضایت آزاد و كامل دو طرف، داشتن حقوق و مسئولیتهای یكسان در دوران ازدواج و هنگام جدایی، تضمین خواهند كرد. طبق ماده دوم این پیمان نامه، نامزدی و ازدواج كودكان غیر قانونی است و كلیه اقدامات از جمله وضع قانون جهت تعیین حداقل سن ازدواج و ثبت اجباری ازدواج در یك دفتر رسمی ضروری است.
مشکلات بسیاری در این گروه سنی و جمعیت انسانی به چشم میخورد، اما از بین مسائل مختلفی نظیر سوء تغذیه، کمبود شیر مادر، بیسرپرستی، بیهویتی فرزندان خارج از ازدواج رسمی، فقدان خدمات بهداشتی و درمانی لازم، فقر اموزشی، بیسوادی، بهرهکشی جسمی و جنسی و دهها مورد دیگر، ازدواج کودک یکی از مهمترین مسائلی است که گریبان صدها هزار دختر وپسر واقع در سن کودکی را به مخاطره انداخته است.
در این میان با اینکه هردو جنس پسر و دختر در معرض ازدواجهای زودهنگام هستند، ولی دختران بیشترین قربانیان این پدیده به شمار میروند. ازدواج اجباری، ازدواجی است که بدون توافق معتبر یکی از طرفین یا هردو زوج صورت میگیرد و در آن اجبار عاطفی یا بدنی یک عامل اصلی است. از این منظر به دلیل اینکه هر فرد زیر 18 سالی نمیتواند اطلاعات لازم برای یک انتخاب سرنوشتساز مانند ازدواج را به راحتی به دست آورد، هر ازدواج در بین کودکان، نوعی ازدواج اجباری هم محسوب میشود.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر